ច្បាប់កម្ពុជា/ការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀន/១៨
ជំពូកទី១៨ បទប្បញ្ញត្តិសំរាប់សំរួលការស៊ើបអង្កេត
ផ្នែកទី១ ការឃាត់ខ្លួន
* មាត្រា ៦៦
ក្នុងករណីទាំងឡាយដែលមានចែងក្នុងមាត្រា៣១ ដល់៣៤ និងមាត្រា៣៩នៃច្បាប់ នេះរយពេលនៃការឃាត់ខ្លួនពី៤៨ម៉ោងយ៉ា ងយូរ។ ចាប់តាំងពីដំបូងនៃការឃាត់ខ្លួន បើជនត្រូវឃាត់ខ្លួន បានសុំព្រះរាជអាជ្ញា រឺចៅក្រមស៊ើបសួរ បើរឿង នោះបានទៅដល់ខ្លួនហើយ ព្រះរាជអាជ្ញា រឺចៅក្រមស៊ើបសួរ ត្រូវចាត់គ្រូពេទ្យ អោយពិនិត្យជនឃាត់ខ្លួន២៤ម៉ោងម្តងៗ។ គ្រូពេទ្យត្រូវចេញលិខិតបញ្ជាក់ដោយបង្ហាញ ហេតុផលក្រោយពី បានពិនិត្យម្តងៗ លិខិតនេះត្រូវបញ្ចូលទៅក្នុងសំណុំរឿង។ ការពិនិត្យផ្សេងទៀតត្រូវតែធ្វើ បើសិនជាជនឃាត់ខ្លួនមាន សំនូមពរ។ លិខិតបញ្ជាក់សុខភាព បញ្ជាក់ជាពិសេសថា តើជនឃាត់ខ្លួននោះជាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនរឺទេ? ហើយថាតើសុខភាពរបស់ជន នោះ អាចអោយជននោះនៅក្នុងទីឃុំឃាំងបានរឺទេ? ការចំនាយថ្លៃពេទ្យត្រូវជាបន្ទុករបស់ជនឃាត់ខ្លួន។ បើជនឃាត់ខ្លួននោះជាជនក្រីក្រ ការចំនាយថ្លៃពេទ្យ ត្រូវជាបន្ទុករបស់រដ្ឋ។
ផ្នែកទី២ ការឆែកឆេរ
* មាត្រា ៦៧
ការទៅពិនិត្យមើល ការឆែកឆេរ និងការឃាត់ទុកក្នុងទីកន្លែងដែលគេផលិត បំប្លែង រឺតំកល់ទុកដោយខុសច្បាប់ នូវគ្រឿង ញៀនដែលបន្ដាលអោយមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ គ្រឿងញៀន ដែលបន្ដាលអោយមានគ្រោះថ្នាក់ រឺសារធាតុសំរាប់ផលិតគ្រឿងញៀន បរិ ក្ខារ និងសម្ភារសំរាប់ដាំរុក្ខជាតិញៀន សំរាប់ផលិតដោយខុសច្បាប់នូវគ្រឿងញៀនទាំងនោះ និងនៅក្នុងទីកន្លែង ដែលគេប្រើរួមគ្នាច្រើននូវ គ្រឿងញៀនដែលបន្ដាលអោយមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ អាចប្រព្រឹត្តទៅបានគ្រប់ ពេលវេលាទាំងថ្ងៃទាំងយប់។ ការទៅពិនិត្យមើល ការឆែក ឆេរ និងការឃាត់ទុក អាចធ្វើបានក្នុងពេលយប់ តែក្នុង ករណីស្រាវជ្រាវ និងពិនិត្យកត់ត្រាបទល្មើស ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា៣១ ដល់៣៥ និងមាត្រា៣៨ នៃច្បាប់នេះប៉ុណ្ណោះ។ គ្រប់កំនត់ហេតុដែលធ្វើសំរាប់កម្មវត្ថុផ្សេងពីករណីនេះ ត្រូវទុកជាមោឃ : ។ ការទៅពិនិត្យមើល ការឆែកឆេរខាងលើនេះ ត្រូវមានលិខិតអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ពីព្រះរាជអាជ្ញា រឺពីចៅក្រមស៊ើបសួរ កាលបើរឿងនោះបានទៅ ដល់ចៅក្រមស៊ើបសួរហើយ។
ផ្នែកទី៣ ការត្រួតពិនិត្យក្នុងសេវាប្រៃសណីយ៍
* មាត្រា ៦៨
បុគ្គលដែលមាននីតិសម្បទាពិនិត្យកត់ត្រា រឺបង្ក្រាបបទល្មើសទាំងឡាយ ដែលមាន ចែងក្នុងមាត្រា៣១ ដល់៤៦ នៃច្បាប់នេះត្រូ វបានអនុញ្ញាតអោយតាមដានគ្រប់ពេលម៉ោង ទាំងថ្ងៃទាំងយប់នូវសេវាប្រៃសណីយ៍ ដើម្បីរុករកការផ្ញើបញ្ជូនខុសច្បាប់នូវគ្រឿងញៀន និងសារធាតុ សំរាប់ផលិតគ្រឿងញៀន។ កាលបើមានសញ្ញាធួនល្មមនាំអោយសន្មត់បានថាមានការផ្ញើបញ្ជូនបែបនេះ ព្រះរាជអាជ្ញា រឺចៅក្រ មស៊ើបសួរ ប្រសិនបើរឿងនេះបានទៅដល់ខ្លួនហើយ អាចតំរូវអោយមន្ទីរប្រៃសណីយ៍ស្រាយបើក កញ្ចប់ដែលផ្ញើបញ្ជូននោះបាន។
ផ្នែកទី៤ ការឆែករុករក
* មាត្រា ៦៩
បុគ្គលដែលមាននីតិសម្បទាពិនិត្យកត់ត្រា រឺបង្ក្រាបបទល្មើស ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា ៣១ ដល់៤៦នៃច្បាប់នេះ ត្រូវបានអនុ ញ្ញាតអោយឆែកឆេរនៅព្រំដែនលើខ្លួនបុគ្គល យានជំនិះ រឺអិវ៉ាន់ បង្វិច ហឹប កាលបើមានសញ្ញានាំអោយសង្ស័យថា មានការប្រព្រឹត្តបទ ល្មើសដែលមានចែងក្នុងមាត្រា៣១ ៣២ ៣៣ ៣៤ និង៩៨។ ការឆែកខ្លួនបុគ្គល ត្រូវធ្វើឡើងដោយបុគ្គលដែលមានភេទដូចគ្នា តាមបទបញ្ជា ជាធរមាន។
ផ្នែកទី៥ ការតាមដានដោយផ្អែកលើបច្ចេកទេសស្វែងរកតាមវេជ្ជសាស្ត្រ
* មាត្រា ៧០
កាលបើមានសញ្ញាធួនល្មមអោយសន្មត់ថា ជនណាម្នាក់ដែលឆ្លងព្រំដែនមាននាំមកនូវគ្រឿង ញៀនលាក់ក្នុងសរីរាង្គកាយ អ្នក រាជការដែលមាននីតិសម្បទាពិនិត្យកត់ត្រាបទល្មើស អាចដាក់ជននោះ អោយគ្រូពេទ្យ រឺអ្នកបច្ចេកទេសខាងវេជ្ជសាស្ត្រពិនិត្យតាមដាន ជា អាទិ៍ដោយប្រើបច្ចេកទេសស្វែងរកតាម វេជ្ជសាស្ត្រេ ក្រាយពីបានទទួលការយល់ព្រមដោយលាយលក្ខណ៍អក្សរពីសាមីខ្លួន។ ក្នុងករណី សាមី ខ្លួនមិនយល់ព្រម អ្នករាជការនោះ ត្រូវប្តឹងសុំការអនុញ្ញាតពីព្រះរាជអាជ្ញា។ បន្ដឹងនោះ អាចបញ្ជូន តាមគ្រប់មធ្យោបាយ។ ព្រះរាជអា ជ្ញាដែលទទួលបន្ដឹង អាចអនុញ្ញាតអោយធ្វើការពិនិត្យតាមវេជ្ជសាស្ត្រ។ ព្រះរាជអាជ្ញាចាត់តាំងគ្រូពេទ្យ រឺអ្នកបច្ចេកទេសខាងវេជ្ជសាស្ត្រ អោយធ្វើការពិនិត្យជាបន្ទាន់។ លទ្ធផល នៃការពិនិត្យដែលគ្រូពេទ្យផ្តល់អោយ ការមានយោបល់ជនដែលមានការពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចដំណើរការ នៃការ ពិនិត្យ ត្រូវចុះកំនត់ហេតុដែលត្រូវផ្ញើជូនទៅព្រះរាជអាជ្ញា។ ជនណាប្រកែកមិនព្រមអោយត្រួតពិនិត្យតាមអាជ្ញាបញ្ជារបស់ព្រះរាជ អាជ្ញា ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ ពន្ធនាគារពី១ខែ ដល់១ឆ្នាំ និងផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពី ១.០០០.០០០៛០០ (មួយលានរៀល) ដល់ ៥.០០០. ០០ ០៛០០ (ប្រាំលានរៀល) រឺផ្តន្ទាទោសណាមួយក្នុងទោសទាំងពីរនេះ។
ផ្នែកទី៦ ការប្រគល់ដោយមានការឃ្លាំមើលរូបិយប័ណ្ណ អុបករណ៍ដែលមានបច្ច័យដល់រូបិយវត្ថុ
* មាត្រា ៧១
ការឆ្លងកាត់ទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានូវរុក្ខជាតិ រឺសារធាតុ រូបិយប័ណ្ណ អុបករណ៍ ដែលមានបច្ច័យដល់រូបិយវត្ថុដែល មានចែងក្នុងច្បាប់នេះ ដែលផ្ញើបញ្ជូនដោយខុសច្បាប់ រឺសង្ស័យថាខុសច្បាប់ ហើយដែលអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចដឹងឮ ហើយតាមដាន ដើ ម្បីពិនិត្យកត់ត្រាបទល្មើសទាំងឡាយ ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា ៣១, ៣២, ៣៣, ៣៧ និង៣៨ អាចអនុញ្ញាតអោយឆ្លងកាត់បាន ដើម្បីតាម ដានរកអត្តសញ្ញាណជនទាំងឡាយ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងបទល្មើសនោះ ដើម្បីធ្វើការចោទ ប្រកាន់។ ការអនុញ្ញាតអោយធ្វើក្នុងគោលដៅ ដូចខាងលើនេះដែរ ការញុះញង់អ្នករាជការមានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីពិនិត្យកត់ត្រាបទល្មើស អោយលក់ដោយខុសច្បាប់ នូវរុក្ខជាតិ និងសារ ធាតុទាំងឡាយ ទោះបី ដោយផ្ទាល់ រឺតាមរយជនណាម្នាក់ ដែលប្រព្រឹត្តតាមការណែនាំរបស់អ្នករាជការនោះ។ ការញុះញង់អោយទិញដោ យខុសច្បាប់នូវរុក្ខជាតិ និងសារធាតុ ដែលប្រព្រឹត្តដោយអ្នករាជការ មានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីពិនិត្យកត់ត្រាបទល្មើសទាំងឡាយដែលមានចែង ក្នុងច្បាប់នេះ ត្រូវហាមឃាត់ បើពុំនោះទេ នឹងត្រូវចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសញុះញង់ ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា៤១ និងទុកការអង្កេត ជាមោ ឃ ទោះបីអ្នករាជការនោះ ប្រព្រឹត្តដោយផ្ទាល់ រឺតាមរយជនណាម្នាក់ក៏ដោយ។
* មាត្រា ៧២
ការសំរេចអោយប្រើវិធីប្រគល់ដោយមានការឃ្លាំមើល រឺប្រើវិធីអោយលក់ដោយខុសច្បាប់ ត្រូវធ្វើដោយអាជ្ញាធរ ដែលចា ត់តាំងដោយប្រកាសរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ រឺដោយមន្ត្រីប្រតិភូ ដែលរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ចាត់តាំងសំរេចករណីនីមួយៗ ហើយ បើសិនជាត្រូវធ្វើ គឺផ្អែកលើមូលដ្ឋាន នៃកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយប្រទេសអែទៀត ដែលមានប្រយោជន៍ក្នុងរឿងនេះ។ សេចក្តីសំរេចអោយ ប្រើវិធី ប្រគល់ដោយមានការឃ្លាំមើល ត្រូវជូនដំនឹងភ្លាមទៅតុលាការមានសមត្ថកិច្ចនៃកន្លែងដែលសន្មត់ថា ជាកន្លែងបញ្ជូនចេញ រឺកន្លែ ងបញ្ជូនចូលមកលើទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានេះម៉្យាង ម៉្យាងទៀត ត្រូវជូនដំនឹងភ្លាមផងដែរទៅតុលាការមានសមត្ថកិច្ចនៃកន្លែង ដែលសន្មត់ថាជាកន្លែងដែលប្រគល់ រឺកន្លែងបញ្ចោញ។ សេចក្តីសំរេចអនុញ្ញាតប្រើវិធីញុះញង់អោយលក់ដោយខុសច្បាប់ ត្រូវជូនដំនឹងភ្លា មទៅតុលាការ មានសមត្ថកិច្ចនៃកន្លែងដែលសន្មត់ថាជាកន្លែងលក់។
* មាត្រា ៧៣
អាជ្ញាធរចាត់តាំងដោយប្រកាសរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ រឺប្រតិភូរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង យុត្តិធម៌ដឹកនាំនិងត្រួតពិនិត្យកិច្ច ប្រតិបត្តិការលើទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយបញ្ជាអោយធ្វើអន្តរាគមន៍ដែលមន្ត្រីនោះយល់ឃើញថាជាការសមស្រប។ បើមាន ការព្រមព្រៀងពីប្រទេសអែទៀតដែលមាន ផលប្រយោជន៍ពាក់ព័ន្ធ រឺដោយអនុលោមជាយថាហេតុទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងខាងហិរញ្ញវត្ថុអា ជ្ញាធរ រឺ ប្រតិភូនោះ អាចសំរេចអោយចាំស្កាត់ចាប់វត្ថុបញ្ជូនខុសច្បាប់ ដែលអាចអនុញ្ញាតអោយបញ្ជូនបន្តដូចដើម រឺអោយបញ្ជូនបន្តក្រោ យពីឃាត់ទុករូបិយប័ណ្ណ អុបករណ៍ដែលមានបច្ច័យដល់រូបិយវត្ថុ រុក្ខជាតិ រឺសារធាតុ ហើយដាក់ផលិតផលផ្សេងជំនួសវិញ។
ផ្នែកទី៧ ការឃ្លាំមើល
* មាត្រា ៧៤
ព្រះរាជអាជ្ញា រឺចៅក្រមស៊ើបសួរ ប្រសិនបើរឿងនេះបានទៅដល់ខ្លួនហើយ អាច :
1. ដាក់ក្រោមការឃ្លាំមើលនូវគណនីធនាគារ និងគណនីអែទៀត ដែលចាត់ទុកដូចជា គណនីធនាគារ 2. ដាក់ខ្សែទូរស័ព្ទក្រោមការលបស្តាប់ 3. ចូលទៅពិនិត្យប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ 4. សុំអោយផ្តល់លិខិតយថាភូត រឺលិខិតអែកជន និងអែកសារធនាគារហិរញ្ញវត្ថុ និងពាណិជ្ជកម្ម ទាំងអស់។ កាលបើមានសញ្ញា
ធួនល្មមសអោយឃើញថា គណនី ខ្សែរទូរស័ព្ទ រឺប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រទាំងនោះ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ រឺអាចយកទៅប្រើប្រាស់ ដោយបន្ដាជនដែល សង្ស័យថាប្រព្រឹត្ត រឺបានប្រព្រឹត្ត បទល្មើសណាមួយដែលមានចែងក្នុងជំពូកទី១០ និងទី១១ រឺកាលបើលិខិត រឺអែកសារទាំងនោះពាក់ព័ន្ធ រឺ អាចនឹងពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបទល្មើសណាមួយខាងលើនេះ។ វិធានការខាងលើនេះ មិនអាចចាត់ទុកជាការរំលោភលើការសំងាត់ខាងវិជ្ជាជីវបាន ឡើយ។ ការដាក់ខ្សែទូរស័ព្ទក្រោមការលបស្តាប់ អាចធអនុញ្ញាតបានតែក្នុងថិរវេលាក្រោម២ខែ។ ការ បន្តវិធានការនេះ ត្រូវបានអនុញ្ញាត តែដោយចៅក្រមស៊ើបអង្កេតដែលកាន់រឿងនេះ។
* មាត្រា ៧៥
ដោយមិនទានគិតដល់ទោសទាំងឡាយដែលផ្តន្ទាចំពោះបទល្មើស ដែលមានចែងក្នុងជំពូក ទី១០ និង១១ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ ពន្ធនាគារពី១ឆ្នាំ ដល់៥ឆ្នាំ និងផ្តន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពី ៥.០០០.០០០៛០០ (ប្រាំលានរៀល) ដល់ ១០.០០០.០០០៛០០ (ដប់លានរៀល) រឺ ផ្តន្ទាទោសណាមួយ ក្នុងទោសទាំងពីរនេះ :
1. ជនណាដែលដែលបានដឹងដោយសារការប្រកបវិជ្ជាជីវរបស់ខ្លួន អំពីការចាត់វិធានការណាមួយ ដែលមានចែងក្នុងមាត្រា៧៤ ខាងលើហើយបានប្រាប់ដោយចេតនា បន្ដាជនដែលមានការពាក់ព័ន្ធ។ 2. ជនណាដែលផ្តល់ទៅតុលាការ ទៅអ្នករាជការមានសមត្ថកិច្ចនូវលិខិត រឺអែកសារដែលមាន ចែងក្នុងចំនុច៤ នៃមាត្រា៧៤ខាងលើនេះ ដែលខ្លួនបានដឹងថាជាឯកសារដែលមានគេដកចេញខ្លះ រឺជាអែកសារភ័ន្តច្រលំ ប៉ុន្តែមិនបានជំរាបអាជ្ញាធរទាំងនោះអោយបានដឹង។
ផ្នែកទី៨ ការហាមឃាត់មិនអោយសម្អាងលើអាថ៌កំបាំងធនាគារដើម្បីប្រកែកមិនផ្តល់ភស្តុតាង រឺចម្លើយជាសាក្សី
* មាត្រា ៧៦
អាថ៌កំបាំងខាងធនាគារពុំអាចត្រូវបានលើកយកមកជាសម្អាង ដើម្បីប្រកែកមិនព្រមផ្តល់ ភស្តុតាង រឺចម្លើយជាសាក្សីលើហេ តុការណ៍ទាំងឡាយ ដែលអាចជាបទល្មើសណាមួយដែលមានចែងក្នុង ជំពូកទី១០ និង១១។