ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ/ផែនដីព្រះបាទសម្ដេចព្រះសត្ថា៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី៥៤៖
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សម្ដេចចៅហ្វាទឡ្ហៈសមុហនាយកចាត់សម្ដេចព្រះអភ័យទស និងនាយកងទ័ព ១៥០០ នាក់ឱ្យនៅរក្សានគររាជសីមា ហើយចាត់ទ័ពឱ្យផាត់កៀរគ្រួសៀម ដែលនៅដែនក្រុងស្រីអយុធ្យានោះបានជាច្រើននាំមកក្រាបបង្គំទូលថ្វាយព្រះបរមបពិត្រសម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជា ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជាធិបតី។ ព្រះបរមបពិត្រ អ្នកជាអម្ចាស់ជីវិតលើត្បូង ទ្រង់ប្រទានឱ្យរង្វាន់ដល់សេនាទាហានជាច្រើន។ ទ្រង់សប្បាយក្សេមក្សាន្តក្នុងព្រះរាជហឫទ័យរៀងមក។ ឯមេទ័ពទាំង២នាក់នោះក៏នៅរក្សាស្រុកទាំង ២ តំបន់នោះ។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">នេះនឹងនិយាយពីក្រុងធារាវតី ស្រីអយុធ្យាវិញ។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ក្នុងខណៈ ដែលសម្ដេចចៅហ្វាទឡ្ហៈ សមហនាយក និង សម្ដេចព្រះសុទត្ត លើកទ័ពទៅសង្កត់ខេត្តសៀមនោះ សម្ដេចព្រះមហាធម្មរាជា ទ្រង់កំពុងជាប់ប្រឈួនជាខ្លាំង។ លុះទ្រង់បានជ្រាបថា ទ័ពខ្មែរលើកទៅទាំង ជើងទឹកជើងគោក វាយយកបាននគររាជសីមា ខេត្តចន្ទបុរី និង ខេត្តនគរនាយកដូច្នេះហើយ
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">កាលដែលប្រទេសសៀម កើតចំបាំងនឹងភូមានោះ ព្រះរាជបុត្រឱ្យបំរើទៅសង្កត់រាស្ត្រក្នុងដែនកម្ពុជាទាំងប៉ុន្មាននោះបានពល ៣០០០០ នាក់។ ព្រះចៅកម្ពុជាក្រុងធិបតី ទ្រង់បានឱ្យលើកទ័ពមកជួយថែមទៀត ផងតែសម្ដេចព្រះរាជបុត្រាបានឱ្យឈ្លើយភូមា ៥ នាក់ទៅកាត់ក្បាលដោតនៅលើព្រះទីនាំងសម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោពណ៌មហាឧបរាជខ្មែរ ដែលជាក្រស័ត្រសឹកនាំទ័ពមកជួយនោះ។ សម្ដេចព្រះមហាឧបរាជខ្មែរ ទ្រង់ព្រះពិរោធណាស់ថា យើងសៀមនេះប្រមាថមើលងាយព្រះអង្គជាខ្លាំង ហើយគិតទាំងវាយរំលាយក្រុងស្រីអយុធ្យាក្នុងពេលនោះទៅហើយផង។ វេលានោះនាយក នាយទ័ពខ្មែរ ក៏ព្រមព្រៀងនឹងលើកមកវាយដែរ តែចេះមានសំណាងបានគុណបុណ្យជួយនិងឱ្យស្រុកសៀមនៅមានអំណាចតទៅ ក៏បណ្ដាលព្រះទ័យសម្ដេចព្រះមហាឧបរាជ ខ្មែរឱ្យនឹងគិតដល់ សម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជាជាសម្ដេចព្រះជេដ្ឋាពុំទាន់ បានក្រាបបង្គំទូលព្រះអង្គឱ្យទ្រង់ជ្រាបនៅឡើយថា ចាំដល់ត្រឡប់ទៅក្រាបបង្គំទូលឱ្យទ្រង់ជ្រាបហើយ សឹមក្រាបបង្គំ ទូលសូមយកអាសា លើកទ័ពមករំលាយស្រុកយើងឱ្យបាន។ ដូច្នេះហើយ ទើបបានជាកើតហេតុទាំងនេះសូមទ្រង់ជ្រាប។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សម្ដេចព្រះមហាធម្មរាជា ទ្រង់ព្រះសណ្ដាប់ហើយ ក៏ទ្រង់យល់ឃើញថា នេះព្រោះតែចៅនរេឝ្វរ កូនសំឡាញ់អញហើយ កាលច្បាំងនឹងភូមាក៏ដោយសារតែវាមានសេចក្ដីប្រមាថនេះដែរ។ ព្រះមហាធម៌រាជាទ្រង់តូចព្រះរាជហឫទ័យ នឹងព្រះរាជបុត្រាព្រះអង្គ ដែលធ្វើឱ្យដាច់ព្រះរាជមេត្រីនោះពន់ប្រមាណ តែព្រះអង្គខំអត់សង្កត់ព្រះទ័យទៅវិញ។ កាលសម្ដេចព្រះពុទ្ធចៅ មហាធម្មរាជា ស្ដេចទ្រង់ព្រះវិត្តកក្នុងរឿងទាំងនោះកាន់តែខ្លាំងឡើង នោះព្រះរោគក៏រឹតតែខ្លាំងឡើងដែរ ទ្រង់ក៏សោយព្រះវិលាល័យក្ស័យព្រះជន្មាយុក្នុងគ្រានោះទៅ។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សព្វមុខមន្ត្រីសៀម តំកល់ព្រះបរមសពក្នុងកោដ្ឋហើយ ក៏ថ្វាយរាជសម្បត្តិទៅព្រះនរេឝ្វរ ជាព្រះរាជបុត្រាច្បងឡើងសោយរាជ្យតប្រយូរវង្ស។ ស្ដេចទ្រង់ព្រះនាមជា សម្ដេចព្រះពុទ្ធចៅ ព្រះនរេឝ្វរសូររាជា រាមាធិបតី។ នៅពេលនោះ ព្រះចៅនរេឝ្វរ ទ្រង់ជ្រាបថា : ស្រុកនគររាជសីមា ស្រុក បស្ចិមបុរី និង ស្រុកចន្ទបុរី ហើយនិងស្រុកនគរនាយកខូចនឹងទ័ពខ្មែរដូច្នេះហើយ ក៏ទ្រង់ព្រះពិរោធណាស់។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">លុះដល់ឆ្នាំមមី ចត្វាស័ក ពស.២១២៦, គស.១៥៨២, មស.១៥០៤, ចស.៩៤៤ សម្ដេចព្រះចៅនរេឝ្វរព្រះអង្គឱ្យកេណ្ឌកងទ័ពបាន ៤០០០០ នាក់ហើយទ្រង់ចាត់ប្រើពញាសែន្យណរង្គមួយ ជាមេទ័ពមុខឱ្យឃុំពល ២០០០០ នាក់ទៅច្បាំងនឹងកងទ័ពខ្មែរខាងបស្ចិមបុរី ខេត្តនគរនាយក ទ្រង់ចាត់ប្រើសីហរាជជេដ្ឋាឱ្យឃុំពល ២០០០០ នាក់ឱ្យទៅច្បាំងនឹងទ័ពខ្មែរខាងខេត្តនគររាជសីមា។ មេទ័ពទាំងពីរថ្វាយបង្គំ ចេញមកចាត់ការឱ្យនាយកងទ័ព ឃុំពលជាទ័ពមុខ ក្រោយ ឆ្វេង ស្ដាំ នឹងទ័ពស្បៀងរំលៀងភោជនាហារស្រេចហើយ ក៏លើកចេញទៅ។ ឯពញាសីហរាជជេដ្ឋា ពញាសែន្យណរង្គ លើកទ័ពទៅចោមព័ទ្ធស្រុកទាំងពីរ ឥតមានកោតញញើតសោះឡើយ ឯព្រះសូឡស់សូឡៃ សម្ដេចអភ័យទសដែលឈររក្សាស្រុក មានរេហ៍ពលតែ ២៥០០ នាក់កាលឃើញថា នឹងកេណ្ឌរេហ៍ពល ក្នុងស្រុកក៏ពុំបានដ្បិតស្រុកទើបនឹងវាយបានថ្មីៗ ដូច្នេះក៏នាំគ្នាទាំង ៣ នាយបើកទ្វារបន្ទាយច្បាំងទំលាយទ័ពសៀមរត់មកក្រុងកម្ពុជាវិញអស់។ ពេលនោះគោលព្រះរាជសីមាដែលតាំងតាមសត្តសញ្ញានោះ ក៏មេទ័ពសៀមឱ្យដករំលាយចេញតាំងពីថ្ងៃនោះរៀងមក។ ខាងខ្មែរក៏នៅប្រកាន់ព្រំសីមាត្រឹមតែស្រុកបស្ចិមបុរីវិញ។ (ក្នុងរឿងដែលសៀមមកសុំទ័ពខ្មែរ ឱ្យទៅជួយខ្លួនពេលដែលវា កំពុងត្រូវកងទ័ពមនមកវាយនោះសៀវភៅព្រះរាជពង្សាវតាររបស់ព្រះរាជបណ្ណាល័យភាគ ៣ ទំព័រពី ២៣៤ ដល់ ២៣៩ និយាយប្លែកគ្នានឹងសេចក្ដី ដែលមានខាងលើនេះច្រើន។ សេចក្ដីក្នុងព្រះរាជពង្សាវតារនោះមានដូចតទៅនេះ:</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">នៅក្នុងឆ្នាំរោង ទោស័កនោះ មានទ័ពខាងស្រុកហង្សាវតី ស្ដេចមនលើកមកច្បាំង យកស្រុកសៀមនោះព្រះមហាធម្មរាជា ស្ដេចសៀម ឱ្យរាជទូតអញ្ជើញព្រះសុភអក្សរតាមសន្ធិសញ្ញាផ្លូវព្រះរាជមេត្រី មកក្រាបបង្គំទូលសម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជា សុំកងទ័ពខ្មែរទៅជួយនោះ សម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជា ជាអម្ចាស់ទ្រង់ចាត់សម្ដេចព្រះ ស្រីសុរិយោពណ៌មហាឧបរាជឱ្យនាំសេនាទាហាន ២០០០ នាក់ ដំរី ១០០ សេះ ១០០ ទៅជួយលុះស្ដេចលើកទៅដល់ក្រុងស្រីអយុធ្យា ព្រះមហាធម្មរាជាស្ដេចសៀម ឱ្យចាត់ទូកចំបាំងព្រះទីនាំងនាវាថ្វាយសម្ដេចព្រះមហាឧបរាជឱ្យបញ្ចុះនាយទ័ពខ្មែរ ២០០០ នាក់ និងឱ្យធ្វើព្រះរាជបន្ទូលប្រាប់ទៅព្រះនរេឝ្វរ និង ព្រះឯកទឝរថ ជាព្រះរាជបុត្រាថា ព្រះមហាឧបរាជ ក្រុងខេមរាប្រទេស លើកកងទ័ព ២០០០ នាក់មកជួយក្នុងសង្គ្រាមនេះ បើមកដល់ចូរខំធ្វើសង្គ្រាមនេះឱ្យមានជ័យជំនះ ព្រះនរេឝ្វរ ព្រះឯកទឝរថ បានឃើញទ័ពសម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោពណ៌មហាឧបរាជលើកកាត់ពីកំពង់ទូកចូលមក ព្រះនរេឝ្វរក៏ចាត់កងទ័ពខ្មែរនេះ ឱ្យទៅពួនបង្កប់នៅក្នុងព្រៃខាងស្ដាំ ឱ្យព្រះឯកទឝរថនាំសេនាទាំហានទៅ ពួនបង្កប់ នៅក្នុងច្រកភ្នំខាងឆ្វេង ព្រះនរេឝ្វរ នៅចំកណ្ដាល ផ្លូវដែលមនលើកទ័ពមកហើយសន្យាថា បើឮសន្ធឹកស្ដេចមន លើកទ័ពមកដល់វេលាណាឱ្យទ័ពទាំងពីរផ្លូវវាយផ្ទប់ទាំងសងខាងកុំឱ្យមនដឹងខ្លួន។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ មហាឧបរាជបោះទ័ពនៅទីនោះពុំហ៊ានប្រហែល ចាត់នាយទ័ពឱ្យទៅល្បាតមើលទ័ពមន ឯទ័ពមនក៏ ល្បាតទៅវិញទៅមកស្មើគ្នា។ ទ័ពមនលើកកាត់មកដល់ច្រកព្រៃ ទ័ពខ្មែរដឹងថាទ័ពមនហើយលើកមកដល់ច្រកដែលបង្កប់កងទ័ព ក៏ចេញទៅទទួលបាញ់ចាក់កាប់សំលាប់ ពង្រេចនឹងដំរី ទីនោះច្រកក៏តូចហើយទ័ពមនមានចំនួនច្រើននឹងចូលមកពុំរួច។ ទ័ពព្រះឯកទឝរថ ក៏លើកមកផ្ទប់ពីខាងឆ្វេងដូចសន្យា។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ព្រះនរេឝ្វរកាលលើកទ័ពចេញមកទទួលច្បាំងនឹងទ័ពមន ជ្រាបថាទ័ពខ្មែរចេញច្បាំងនឹងទ័ពមនដែរ ក៏ចាត់ឱ្យរាជបំរើទៅទូលព្រះមហាឧបរាជឱ្យដោះថយធ្វើជាចាញ់ ដើម្បីឱ្យទ័ពមនដេញតាមមក នឹងបានទទួលច្បាំងយកជ័យជំនះ នោះសម្ដេចព្រះមហាឧបរាជ មានព្រះបន្ទូលប្រាប់ទៅរាជបំរើវិញថា ស្ដេចសៀមធ្វើព្រះរាជសារទៅសុំកងទ័ពខ្មែរមកជួយច្បាំង រក្សាព្រះនគរ យើងលើកទ័ពមកប្រទះនឹងសត្រូវហើយ ត្រូវតែច្បាំង បើនឹងឱ្យទ័ពខ្មែរធ្វើជាចាញ់ទ័ពមនឱ្យខូចព្រះកិត្តិយសនោះ យើងពុំព្រមស្ដាប់ជាដាច់ខាត។ រាជបំរើក៏ត្រឡប់មកទូលព្រះនរេឝ្វរ តាមដំណើរវិញ ព្រះនរេឝ្វរ ឱ្យបំរើទៅទូលទៀតថា បើមិនថយទ័ពទេនឹងធ្វើទោសនាយកងទ័ព។ ព្រះមហាឧបរាជក៏នៅតែពុំព្រមស្ដាប់ពុំព្រមថយ។ ព្រះនរេឝ្វរហើយថា ទ័ពខ្មែរពុំព្រមស្ដាប់ក៏លើកទ័ពទៅទទួលបាញ់ចាក់កាប់សំលាប់មន។ ព្រះឯកទឝរថផ្ទប់ពីខាងឆ្វេងកាប់សំលាប់មន។ មនបែកទ័ពដោះថយទៅវិញ។ កងទ័ពសៀម ខ្មែរ លើកដេញតាមចាប់បានមនមកជាឈ្លើយយ៉ាងច្រើន។ ទ័ពមនក៏ថយចេញផុតទៅ នោះព្រះនរេឝ្វរនឹកខ្ញាល់នឹងសម្ដេចព្រះមហាឧបរាជ។ លុះធ្វើការសឹកសង្គ្រាមរួច ក៏លើកទ័ពថយពីស្រុកពេជ្របុរី កាត់មកកំពង់ទូកវិញ។ ចំណែកសម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ មហាឧបរាជ សម្ដេចមកដល់កំពង់ទើបចុះគង់ព្រះទីនាំងនាវា ព្រមទាំងរេហ៍ពល គង់សំរាកកំលាំងនៅទីនោះ។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ឯព្រះនរេឝ្វរ ក៏លើកទ័ពមកដល់ព្រះទីនាំងនាវា ចូលមកព្រះនគរ ដល់មកទន្ទឹមនឹងព្រះទីនាំងសម្ដេចព្រះមហាឧបរាជ ដែលកំពង់តែគង់លើកៅអីសំយុង ព្រះបាទទតក្បួនទ័ពសៀមពុំមានកោតក្រែងព្រះនរេឝ្វរ ទតឃើញក៏ខ្ញាល់ណាស់ត្រាស់ឱ្យហ្លួងពិជ័យសុរិន្ទ្រា យកឈ្លើយមនដែលចាប់បានក្នុងទ័ពម្នាក់ ទៅកាប់សំលាបហើយយកក្បាលទៅដោតនៅក្បែរព្រះទីនាំងនាវា នៅចំព្រះភ័ក្ដ្រសម្ដេច ព្រះមហាឧបរាជ។ ព្រះអង្គឃើញហេតុដូច្នោះ ទ្រង់តូចព្រះទ័យណាស់ហើយទ្រង់មានព្រះតំរាស់ថា យើងត្រូវចងអាឃាតនឹងវាឱ្យបានធ្វើគុណនឹងអាសៀមនេះ ឥតប្រយោជន៍សោះព្រះនគរទាំងពីរនឹងដាច់ផ្លូវព្រះរាជមេត្រី ដោយហេតុតែវាមើលងាយយើង។ លុះត្រឡប់កងទ័ពមកដល់ក្រុង</span>
http://watkhemararatanaram.org/maha_boros_khmer/maha_boros_03.php#readPage
| |||