ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ/ផែនដីព្រះបាទសម្ដេចព្រះសត្ថា៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា

ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary
No edit summary
បន្ទាត់ទី៦៦៖
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជា ព្រះរៀមទ្រង់ជ្រាប ទ្រង់ព្រះក្រោធនឹងសៀមខ្លាំងណាស់ថា: ព្រះមហាធម្មរាជា ជាព្រះរាជសុណិសា ព្រះមហាចក្រពត្តិហើយព្រះនរេឝ្វរជាបុត្រានាំព្រះមហាធម្មរាជាជាបិតាទៅចូលនឹងស្ដេចមនក្បត់ព្រះអយ្យកោឯងវាអួតថា វាក្លៀវក្លាក្នុងការសង្គ្រាមណាស់បានជាវាហ៊ានមាក់ងាយប្អូនយើង មិនយល់មុខយើងជាមហាក្សត្រធំវាធ្វើយ៉ាងនេះដើម្បីនឹងផ្ដាច់ផ្លូវព្រះរាជមេត្រីនឹងវាតទៅ ហើយត្រាស់ឱ្យនាំឈ្លើយសង្គ្រាមទាំងនោះទៅនៅក្នុងខេត្តបរិបូរណ៍ហើយឱ្យមាននាយកាន់កាប់រក្សា។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ឯចៅហ្វាយស្រុកសៀម និងក្រមការខេត្តដឹងថា : ទ័ពខ្មែរកៀរគ្រួក៏ចាត់ក្រមការឱ្យនាំសំបុត្រទៅក្រាបទូលព្រះមហាធម្មរាជា សូមទ្រង់ជ្រាប។ ស្ដេចសៀមមានតំរាស់ថា: ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ មហាឧបរាជលើកទ័ពមក បង្ក្រាបមនដោយផ្លូវព្រះរាជមេត្រី ខឹងអ្វីក៏ត្រឡប់ទៅវិញ កៀរយកទាំងគ្រួសៀមទៅផង ទើបទ្រង់ឱ្យស៊ើបហើយទ្រង់ ជ្រាបដំណើរសព្វគ្រប់ថា: ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌តូចព្រះទ័យនិងព្រះនរេឝ្វរជាព្រះរាជបុត្រាមាក់ងាយក្នុងកាលដែលទៅបង្ក្រាបមនទើប ព្រះមហាធម្មរាជាទ្រង់មានតំរាស់ថា : ព្រះនរេឝ្វរធ្វើនោះក៏មិនគួរ។ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ក៏មិនបានប្រាប់យើង ឱ្យដឹងនឹងបានផ្សះផ្សា ស្រាប់តែត្រឡប់ទៅវិញកៀរគ្រួយកទៅផងមិនគួរទេ។ អំណេះតទៅព្រះនគរទាំងពីរនឹងដាច់ផ្លូវព្រះរាជមេត្រីជាមិនខាន។ ព្រះនរេឝ្វកាលទ្រង់បានជ្រាបថា សម្ដេចព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ មហាឧបរាជកៀរគ្រួយកទៅនោះក៏ខ្ញាល់ណាស់។ ស្ដេចចូលគាល់ក្រាបទូល ព្រះមហាធម្មរាជាជាព្រះវររាជបិតា សូមទទួលយកអាសាលើកទាហានទៅវាយ ស្រុកខ្មែរឱ្យបាន។ ព្រះវររាជបិតាទ្រង់ឃាត់ថាកូនគិតនោះមិនត្រូវទេ ដ្បិតក្រុងហង្សាវតី និងក្រុងស្រីអយុធ្យានេះ នៅជាប់បដិបក្ស នឹងគ្នាមិនទាន់ជ្រះស្រឡះ បើយើងតាំងខ្លួនជាសត្រូវនឹងខ្មែរទៀត ខ្មែរនឹងលើកទ័ពមកសងសឹកវិញហើយ បើមនដឹងក៏លើកទ័ពប្រជុំផ្ទប់គ្នាពុំខាន។ ធ្វើយ៉ាងនេះដូចជាគេនាំឱ្យមានសត្រូវដល់ទៅពីរចំណែកលំបាកណាស់។ មួយទៀតនានាប្រទេសគេនឹងនិន្ទាថាក្រុងស្រីអយុធ្យា និង ក្រុងកម្ពុជាមេត្រីនឹងគ្នាហើយត្រឡប់ជាសត្រូវ នឹងគ្នាវិញ នេះដូចជាកូនក្មេងឈ្លោះគ្នា ព្រោះជាហើយខឹង ខឹងហើយជាវិញ។ គេនឹងបរិហារនិន្ទាមាក់ងាយដោយហេតុនោះ ទៀតជាមិនខាន។ ព្រះនរេឝ្វរ បានស្ដាប់ហើយថ្វាយបង្គំទទួលតាមព្រះវរបិតា។ ក្រោយនោះព្រះមហាធម្មរាជា ស្ដេចសៀមសុគតទៅ។ ព្រះនរេឝ្វរឡើងសោយរាជ្យសម្បត្តិ ជួសព្រះបវររាជបិតា)។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ឯសម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជាជាអម្ចាស់ជ្រាបថាក្រុងសៀមផ្លាស់ផែនដី ទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជានឹងសេនាបតី ឱ្យធ្វើសំបុត្រ ប្រាប់ទៅចៅហ្វាយស្រុកដែលនៅជាប់ប្រទល់ដែន នឹងសៀមឱ្យបង្ហាត់សេនាទាហាន ដើម្បីរក្សាការពារ នឹងទ័ពសៀម។ ក្នុងព្រះនគរក៏សុខសប្បាយរៀងមក។ ដល់មកឆ្នាំម្សាញ់ ត្រីស័ក ឧកញ៉ាមនោមេត្រីយល់ចៅហ្វាយស្រុកបាត់ដំបង បកសំបុត្រប្ដឹងចូលមកសម្ដេចចៅហ្វាទឡ្ហៈឱ្យយកសេចក្ដីក្រាបបង្គំទូលថា: ព្រះចៅក្រុងហង្សាវតីស្ដេចមនលើកទ័ពមកវាយក្រុងស្រីអយុធ្យាទៀតហើយព្រោះសម្ដេចចៅហ្វាទឡ្ហៈម៉ៅ និងមន្ត្រីឯទៀតជាច្រើនឈ្មោះក្រាបទូលទទួលសុំយកអាសា លើកទ័ពទៅវាយយកក្រុងស្រីអយុធ្យាថ្វាយ។ សម្ដេចចៅហ្វានិងនាយកងទ័ព ទាំងនោះប្រកបដោយសេចក្ដីប្រមាថយកតែពលជាង ៣០០០០ នាក់លើកទ័ពកាត់សំដៅទៅត្រូវភូមិលំពែ ភូមិខ្វាយវាយតាមផ្លូវ យកដែនសៀមរៀងទៅមានជ័យជំនះវាយបែកបានស្រុកបស្ចឹមនគររាជសីមា ហើយលើកទ័ពស្រូតរូតទៅវាយខេត្តនគរនាយកបានទៀត។ នាយកង នាយទ័ពនិងទាហានហត់នឿយណាស់ ទើបបោះទ័ពនៅទីនោះ ហើយឱ្យល្បាតទៅស៊ើបការណ៍ថា : ទ័ពមនវាយមកដល់ទីណាហើយ ល្បាតទៅក៏ប្រទះនិងទ័ពសៀមដែលព្រះនរេឝ្វរចាត់ពញាឝ្រីសែន្យណរង្គមួយ ពញាសីហរាជតេជោមួយ ឱ្យនាំសេនា ទាហានជាច្រើនលើកមកទទួលច្បាំងឈ្នះសម្ដេចចៅហ្វា។ សម្ដេចចៅហ្វាយ និងនាយកងទ័ពខ្មែរ ក៏លើកថយមកវិញ ចាត់នាយកងទ័ពឱ្យនៅថែរក្សាស្រុកបស្ចឹម ស្រុកនគររាជសីមាហើយ លើកទ័ព ត្រឡប់មកក្រាបថ្វាយបង្គំទូលសម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជា ជាអម្ចាស់នៅព្រះបរមរាជវាំងលង្វែក។ ទ័ពសៀមពុំហ៊ានលើកតាមដោយជាប់ច្បាំងនឹងមន។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">នេះនឹងស្រដីអំពីក្រុងកម្ពុជាធិបតី។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជាមានព្រះរាជបុត្រ និងសម្ដេចអគ្គមហេសី មួយព្រះអង្គប្រសូត្រក្នុងឆ្នាំច ឆស័ក ពស.២១១៨, គស.១៥៧៤ ទ្រង់ព្រះនាមព្រះជ័យជេដ្ឋា។ លុះដល់ឆ្នាំថោះ ឯកស័ក ពស.២១២៣, គស.១៥៧៩ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបាន ៥ ឆ្នាំ ព្រះជន្មាយុ ២៧ វស្សា ព្រះអគ្គមហេសីសម្ភព ព្រះរាជបុត្រាមួយ ព្រះអង្គទៀតទ្រង់ព្រះនាមពញាតន់។ លុះដល់ពស. ២១២៨<sup>(២) គស. ១៥៨២ ឆ្នាំមមី ចត្វាស័កនោះ ព្រះបរមនាថ បរមបពិត្រជាម្ចាស់ជីវិតលើត្បូងក្រុងកម្ពុជា ស្ដេចចេញប្រជុំអាមាត្យាមហាមុខមន្ត្រីធំ តូច ស្ដេចត្រាស់ប្រឹក្សាថា : ខាងចុង ចស.៩៣៤ ឆ្នាំ វក ចត្វាស័ក នោះសម្ដេចព្រះបិតា ស្ដេចបានលើកព្យូហសង្គ្រាម ទៅតតាំងនឹងព្រះចៅក្រុងស្រីអយុធ្យា ស្ដេចសៀម "ដល់ជើងព្រះរាជវាំង។</sup></span>
 
 
http://watkhemararatanaram.org/maha_boros_khmer/maha_boros_03.php#readPage 4747ត
 
 
----
*(១) ក.ក.ន. ឆ្នាំជូត អដ្ឋស័ក ពស.២១២០ = គស. ១៥៧៦ ត្រូវនឹងមហាសករាជ ១៤៩៨ = ចស.៩៣៨ ទើបត្រូវ។
*(២) ក.ក.ន. ឆ្នាំមមី ចត្វាស័ក ត្រូវនឹងពស. ២១២៦ = គស.១៥៨២ = ចស. ៩៤៤
បោះនៅរោងពុម្ព អន្តរជាតិ ផ្ទះឡូត៍លេខ ១១ G ៥ ផ្លូវលេខ ៣៧១ ឧកញ៉ា ទេពផន សង្កាត់លេខ ៥ ទីសំណាក់ការលេខ ៧៦ ស.២ ផ្លូវលេខ ២៩៨ មហាវិថីព្រះបាទមុនីវង្ស សង្កាត់លេខ ៥ ភ្នំពេញ តម្កល់ទុកតាមលេខ ១៩៩ ចុះថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦៩ បោះចំនួន៣៥០០ច្បាប់។