ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ/ផែនដីព្រះបាទសម្ដេចព្រះសត្ថា៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី៦៨៖
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ឯសម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជាជាអម្ចាស់ជ្រាបថាក្រុងសៀមផ្លាស់ផែនដី ទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជានឹងសេនាបតី ឱ្យធ្វើសំបុត្រ ប្រាប់ទៅចៅហ្វាយស្រុកដែលនៅជាប់ប្រទល់ដែន នឹងសៀមឱ្យបង្ហាត់សេនាទាហាន ដើម្បីរក្សាការពារ នឹងទ័ពសៀម។ ក្នុងព្រះនគរក៏សុខសប្បាយរៀងមក។ ដល់មកឆ្នាំម្សាញ់ ត្រីស័ក ឧកញ៉ាមនោមេត្រីយល់ចៅហ្វាយស្រុកបាត់ដំបង បកសំបុត្រប្ដឹងចូលមកសម្ដេចចៅហ្វាទឡ្ហៈឱ្យយកសេចក្ដីក្រាបបង្គំទូលថា: ព្រះចៅក្រុងហង្សាវតីស្ដេចមនលើកទ័ពមកវាយក្រុងស្រីអយុធ្យាទៀតហើយព្រោះសម្ដេចចៅហ្វាទឡ្ហៈម៉ៅ និងមន្ត្រីឯទៀតជាច្រើនឈ្មោះក្រាបទូលទទួលសុំយកអាសា លើកទ័ពទៅវាយយកក្រុងស្រីអយុធ្យាថ្វាយ។ សម្ដេចចៅហ្វានិងនាយកងទ័ព ទាំងនោះប្រកបដោយសេចក្ដីប្រមាថយកតែពលជាង ៣០០០០ នាក់លើកទ័ពកាត់សំដៅទៅត្រូវភូមិលំពែ ភូមិខ្វាយវាយតាមផ្លូវ យកដែនសៀមរៀងទៅមានជ័យជំនះវាយបែកបានស្រុកបស្ចឹមនគររាជសីមា ហើយលើកទ័ពស្រូតរូតទៅវាយខេត្តនគរនាយកបានទៀត។ នាយកង នាយទ័ពនិងទាហានហត់នឿយណាស់ ទើបបោះទ័ពនៅទីនោះ ហើយឱ្យល្បាតទៅស៊ើបការណ៍ថា : ទ័ពមនវាយមកដល់ទីណាហើយ ល្បាតទៅក៏ប្រទះនិងទ័ពសៀមដែលព្រះនរេឝ្វរចាត់ពញាឝ្រីសែន្យណរង្គមួយ ពញាសីហរាជតេជោមួយ ឱ្យនាំសេនា ទាហានជាច្រើនលើកមកទទួលច្បាំងឈ្នះសម្ដេចចៅហ្វា។ សម្ដេចចៅហ្វាយ និងនាយកងទ័ពខ្មែរ ក៏លើកថយមកវិញ ចាត់នាយកងទ័ពឱ្យនៅថែរក្សាស្រុកបស្ចឹម ស្រុកនគររាជសីមាហើយ លើកទ័ព ត្រឡប់មកក្រាបថ្វាយបង្គំទូលសម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជា ជាអម្ចាស់នៅព្រះបរមរាជវាំងលង្វែក។ ទ័ពសៀមពុំហ៊ានលើកតាមដោយជាប់ច្បាំងនឹងមន។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">នេះនឹងស្រដីអំពីក្រុងកម្ពុជាធិបតី។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជាមានព្រះរាជបុត្រ និងសម្ដេចអគ្គមហេសី មួយព្រះអង្គប្រសូត្រក្នុងឆ្នាំច ឆស័ក ពស.២១១៨, គស.១៥៧៤ ទ្រង់ព្រះនាមព្រះជ័យជេដ្ឋា។ លុះដល់ឆ្នាំថោះ ឯកស័ក ពស.២១២៣, គស.១៥៧៩ ព្រះអង្គសោយរាជ្យបាន ៥ ឆ្នាំ ព្រះជន្មាយុ ២៧ វស្សា ព្រះអគ្គមហេសីសម្ភព ព្រះរាជបុត្រាមួយ ព្រះអង្គទៀតទ្រង់ព្រះនាមពញាតន់។ លុះដល់ពស. ២១២៨<sup>(២) គស. ១៥៨២ ឆ្នាំមមី ចត្វាស័កនោះ ព្រះបរមនាថ បរមបពិត្រជាម្ចាស់ជីវិតលើត្បូងក្រុងកម្ពុជា ស្ដេចចេញប្រជុំអាមាត្យាមហាមុខមន្ត្រីធំ តូច ស្ដេចត្រាស់ប្រឹក្សាថា : ខាងចុង ចស.៩៣៤ ឆ្នាំ វក ចត្វាស័ក នោះសម្ដេចព្រះបិតា ស្ដេចបានលើកព្យូហសង្គ្រាម ទៅតតាំងនឹងព្រះចៅក្រុងស្រីអយុធ្យា ស្ដេចសៀម "ដល់ជើងព្រះរាជវាំង។
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ខណៈនោះព្រះបរមរាជវង្សានុវង្ស និង អគ្គសេនា សេនាបតី មន្ត្រីទាំងពួងជំនុំយល់ព្រមហើយក្រាបទូលថា : ក្រុងស្រីអយុធ្យានេះ ទុច្ចរិតខ្លាំងណាស់វា វាយយកមហានគរយើង បណ្ដាលឱ្យបែកមហានគរ ហើយកៀរផាត់គ្រួរាស្ត្ររបស់យើង យកទៅស្រុកវាឱ្យព្រាត់ប្រាស់បុត្រភរិយានោះច្រើនដង ច្រើនគ្រាហើយ។ លុះមកដល់ផែនដី សម្ដេចព្រះអយ្យកោ បរមខត្តិយាមហាចន្ទរាជា និង ផែនដីសម្ដេចព្រះវររាជបិតានេះ ទើបសៀមញញើតខ្លះ។ ឯក្នុងផែនដីទាំងពីរនេះ ព្រះអង្គមានព្រះបញ្ញាធិការណាស់ បានសមហាត់សេនាទាហាន សន្សំទិញ និង ធ្វើគ្រឿងសាស្ត្រាវុធ ទុកសំរាប់ព្រះនគរជាច្រើនហើយបាន តាំងទេវរក្សាទុកសំរាប់រក្សាព្រះនគរ បានជាច្រើនតំបន់ទៀត។ ហេតុហ្នឹងហើយបានជាប្រទេសនានា កោតខ្លាចព្រះបារមីជាច្រើន។ ឥឡូវនេះសៀមនៅតែកំរើកចិត្ត។ ដូច្នេះគួរតែយើងលើកទ័ពទៅវាយស្រុកសៀមនេះឱ្យបែកបានម្ដង ឱ្យដឹងថ្វីដៃ។ ថាបើមិនបែកក៏ កៀរយកតែគ្រួមកទុកឯក្រុងកម្ពុជាឱ្យអស់ឱ្យដូចព្រះចៅក្រុងហង្សាវតី ដែលព្រះចៅឈ្នះទសទិសនោះដើម្បីឱ្យសៀមស្គាល់ថ្វីដៃម្ដង។ ព្រះចៅក្រុងហង្សាវតីដែលព្រះអង្គឈ្នះសៀមហើយ កៀរយកគ្រួសៀមអស់ ទុកឱ្យនៅតែមួយម៉ឺនគ្រួ រាប់ទាំងចាស់ជរាផង។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ បរមបពិត្រជាអម្ចាស់ជីវិត លើត្បូងទ្រង់ព្រះសណ្ដាប់ព្រះរាជវង្សានុវង្សនឹងអគ្គសេនា សេនាបតី ក្រាបបង្គំទូលហើយ ទ្រង់ត្រូវព្រះទ័យណាស់ ទើបទ្រង់ឱ្យកេណ្ឌរេហ៍ពលមកបាន ៨០០០០ នាក់។ ស្ដេចទ្រង់ចាត់ពញាឧទ័យធិរាជ ចៅហ្វាយស្រុកខេត្តសន្ទុក ឱ្យឃុំពល ២០០០០ នាក់ ជាទ័ពមុខ ឱ្យពញាចក្រីឃុំពល ១០០០០ នាក់ជាប៉ែកស្ដាំ ឱ្យពញាសួគ៌ាលោក ឃុំពល ១០០០០ នាក់ជាប៉ែកឆ្វេង ឱ្យពញាតេជោចៅហ្វាយស្រុកខេត្តសំរោងទង ឃុំពល ១០០០០ នាក់ ជាទ័ពក្រោយឱ្យឧកញ៉ាព្រះឃ្លាំងឃុំពល ៥០០០ នាក់ ជាទ័ពស្បៀងរំលៀងភោជនាហារ ឱ្យឧកញ៉ាមហាសេនាឃុំពល ៥០០០ នាក់ ជាទ័ពរក្សាទង់ជ័យឆ្វេង។ ឯសម្ដេចព្រះបរមបពិត្រ ព្រះអង្គទ្រង់ឃុំពល ៣៥០០០ នាក់ ព្រមដោយដំរីសឹក ៣០០ ប្លាយ សេះ ១៥០០ ប្លាយ។ លុះបានពិជ័យឫក្សហើយព្រះអង្គទ្រង់គ្រឿងរាជរណយុទ្ធ ឡើងគង់លើកញ្ចោងព្រះទីនាំងគជេន្ទ្រា។ យោធាអាវក្រហម ៥០០០ នាក់ កាន់គ្រឿងអាវុធអមព្រះទីនាំងព្រមដោយ បាំងសែត បាំងសែង ព្រះសុរិយា ចាម៉រ បៃមន អភិរម្យសែនត្វាន់ ព្រះរាជគ្រូបុរោហិតផ្លុំត្រៃស័ង្ខ ព្រះពិជ័យរាជហោរា ទូងស្គរវាយគងគោះរគាំងក្រុមព្រះសុរិយាតន្ត្រី ក៏ប្រគំឡើងគឹកកង រំពងទាំងផែនភពពសុធា។ ក្រុមទាហានយោធា ក៏គោះគងរគាំង ហ៊ោសូរសន្ធឹក ហាក់ដូចជាក្រឡាប់ទាំងមហាប្រឹថពី។ ស្ដេចលើកយោធាទាហានចេញទៅតាមរយៈ ជាហូរហែទៅដល់ ខេត្តពោធិ៍សាត់កាត់តំរង់ត្រង់ទៅ ខេត្តបាត់ដំបង។ ខណៈនោះ ឧកញ៉ាមនោមេត្រីជាចៅហ្វាយស្រុកខេត្តបាត់ដំបង ក៏ចេញមកទទួលស្ដេចឡើងទៅប្រថាប់លើព្រះពន្លាទើបទ្រង់ប្រឹក្សាការសង្គ្រាមផ្សេងៗ។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ស្ដេចប្រថាប់សំរាកទ័ពនៅក្នុងខេត្តនោះ ៤ ថ្ងៃ។ លុះល្មមសេនាទាហានមានកំលាំងហើយព្រះអង្គបង្គាប់ពញាមនោមេត្រី ចៅហ្វាយស្រុកខេត្តបាត់ដំបងឱ្យឃុំពលស្រុកបាត់ដំបង ២០០០០ នាក់ ជាទ័ពស្រួចលើកចេញទៅស្រុកបស្ចឹមបុរីដែលសៀមវាយ យកកន្លងនឹងព្រះរាជសញ្ញានោះ។ ពញាមនោមេត្រីវាយបែកបន្ទាយបស្ចឹមបុរី បានខេត្តនោះហើយ ព្រះលើកទៅប្រថាប់ទ័ពហ្លួងនៅរអាងសិលា។ ទ្រង់ចាត់នាយកងទ័ពជាពីរផ្លូវ គឺមួយផ្លូវឱ្យឧកញ៉ាចក្រីជាមេទ័ពឃុំពលសំរាប់ខ្លួន និងពលចៅហ្វាយស្រុករាយតាមផ្លូវមករួម ៣០០០០ នាក់ ឱ្យទៅវាយស្រុកនគររាជសីមា។ មួយផ្លូវទៀតស្ដេចចាត់ឱ្យ ចៅពញាសួគ៌ា លោកជាមេទ័ពឃុំពលសំរាប់ខ្លួនឯងនិង ពលចៅហ្វាយស្រុករាយតាមផ្លូវ ឱ្យទៅវាយស្រុកចន្ទបុរី និង ស្រុកនគរនាយក។ មេទ័ពទាំងពីរនាក់ និងនាយកងទ័ពក៏ថ្វាយបង្គំលា ចាត់សេនាទាហានលើកចេញទៅ។ នៅថ្ងៃ ១១ រោច ខែបុស្ស ឆ្នាំមមី ចត្វាស័ក ពញាមេទ័ពទាំងពីរវាយបានស្រុកទាំងបីនោះហើយ ក៏បកសំបុត្រចូលមកក្រាបបង្គំទូលព្រះបរមបពិត្រ នៅតំបន់រអាងសិលា ត្រង់ទីដែលតាំងព្រះរាជសញ្ញាផែនដី។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ព្រះបរមបពិត្រ កាលទ្រង់ជ្រាបតាមសំបុត្រមេទ័ពទាំងពីរផ្លូវថាបានវាយស្រុកទាំងបីនោះបានមកវិញហើយក៏មានព្រះហឫទ័យត្រេកអរណាស់។ ទ្រង់ឱ្យតែងព្រះរាជកំណត់ណាត់កងទ័ពថា : ដល់ថ្ងៃ ១ កើត ខែផល្គុន ឆ្នាំមមី</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;"></span>
http://watkhemararatanaram.org/maha_boros_khmer/maha_boros_03.php#readPage
| |||