ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ/ផែនដីព្រះបាទសម្ដេចព្រះសត្ថា៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
ខ្លឹមសារដែលបានលុបចោល ខ្លឹមសារដែលបានសរសេរបន្ថែម
No edit summary |
No edit summary |
||
បន្ទាត់ទី៩៩៖
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">នេះនឹងនិយាយអំពី សម្ដេចព្រះមហាឧបរាជព្រះស្រីសុរិយោពណ៌វិញ។ ព្រះមហាឧបរាជព្រះអង្គយកព្រះជាតិក្សត្រីដែលជាព្រះរាជបុត្រីព្រះចៅពញាយសរាជាជាព្រះរាជទេពី។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">(សូមរំលឹកលោក អ្នកអានអំពី ព្រះរាជវង្សត្រង់នេះបន្តិចថា : ព្រះជាតិក្សត្រីត្រូវជា ព្រះបុត្រីនៃព្រះយសរាជា។ ព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ ស្ដេចត្រូវជាព្រះរាជបុត្រព្រះបរមិន្ទរាជា។ ព្រះយសរាជានិងព្រះបរមិន្ទរាជាត្រូវជាព្រះរៀម ព្រះអនុជ រួមព្រះអយ្យកាមួយ ពាក្យរាស្ត្រថាបងប្អូនជីដូនមួយ នឹងគ្នាព្រោះព្រះយសរាជា ជាព្រះរាជបុត្រព្រះស្រីសុគន្ធបទហើយ ព្រះបរមិន្ទរាជាត្រូវជាព្រះរាជបុត្រព្រះអង្គចន្ទ។ ព្រះស្រីសុគន្ធបទនិងព្រះអង្គចន្ទត្រូវជាព្រះរៀមព្រះអនុជបង្កើត។ ដូច្នេះព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ និង ព្រះជាតិក្សត្រីត្រូវជាព្រះអនុជ មានព្រះអយ្យកាទួតតែមួយ)។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">លុះមកដល់ឆ្នាំឆ្លូវ នព្វស័ក ពស.២១២១, គស.១៥៧៧, មស.១៤៩៩, ចស.៩៣៩ សម្ដេចព្រះទេពីទ្រង់សម្ភព ព្រះរាជបុត្រាមួយព្រះអង្គទ្រង់ព្រះនាម ជ័យជេដ្ឋា (តាមច្បាប់បារាំងថាព្រះជ័យជេដ្ឋាទី២)។ លុះមកដល់ឆ្នាំរោង ទោស័ក ពស.២១២៤, គស.១៥៨០, មស.១៥០២, ចស.៩៤២ ព្រះអង្គទ្រង់សម្ភពព្រះរាជបុត្រាមួយព្រះអង្គទៀតនិងអ្នកម្នាងទីវ ទ្រង់ព្រះនាមពញាអន។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">នេះនឹងនិយាយពីក្រុងស្រីអយុធ្យាវិញ។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ព្រះចៅនរេឝ្វរកាលចាញ់ទ័ពខ្មែររត់ទៅក្រុងស្រីអយុធ្យាវិញនោះ លុះមកដល់ក្នុងឆ្នាំវក ឆស័ក ពស.២១២៨, គស.១៥៨៤, មស.១៥០៦, ចស.៩៤៦ ព្រះចៅទៅក្រុងស្រីអយុធ្យាហើយ ទ្រង់ព្រួយព្រះទ័យណាស់ ព្រះនេត្រជល់ជោរជានិច្ច ព្រះអង្គមានព្រះភ័ក្ត្រសៅហ្មង ក្រៀមក្រំគ្មានស្បើយមួយវេលាណាឡើយ។ ខណៈនោះមានសៀមមហាតលិក ២ នាក់បងឈ្មោះចន ប្អូនឈ្មោះ......(អក្សរដើមមើលមិនច្បាស់) កាលព្រះចៅនរេឝ្វរ ត្រាស់សួរពញាចាន់ និងពញាពៅនៅដើម ពោធិ៍ទៀបបន្ទាយលង្វែកនោះ មហាតលិកទាំងពីរ នាក់នៅគាល់ព្រះអង្គក្នុងទីនោះហើយបានដឹងសេចក្ដីសព្វប្រការ។ លុះឃើញ ម្ចាស់របស់ខ្លួនសៅហ្មងព្រះភ័ក្ដ្រដូច្នេះ មហាតលិកទាំងពីរ ក៏ចូលទៅក្រាបបង្គំទូលថា : សេចក្ដីទ្រង់ព្រួយព្រះរាជហឫទ័យ អំពីការសន្យាបទេពារក្សនោះ ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំសូមយកអាសាធ្វើជាការថ្វាយ។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">ព្រះចៅនរេឝ្វរទ្រង់ព្រះសណ្ដាប់ហើយមានព្រះទ័យត្រេកអរណាស់ទើបទ្រង់ត្រាស់សួរថា : ចៅឯងនឹងទៅធ្វើដូចម្ដេច?</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">មហាតលិកក៏ក្រាបបង្គំទូលថ្វាយតាមឧបាយ ដែលខ្លួនបានគិតរួចហើយគ្រប់ប្រការ។ ព្រះចៅនរេឝ្វរស្ដាប់ហើយយល់ថា ត្រូវណាស់ទើបទ្រង់ព្រះរាជទានត្រៃចីវរពីរ ត្រៃមានគ្រប់បរិក្ខាទាំងអស់និងប្រាក់ ២០ ជញ្ជីងម្នាក់។ មហាតលិកក៏ក្រាបបង្គំទូលថ្វាយតាមឧបាយ ដែលខ្លួនបានគិតរួចហើយគ្រប់ប្រការ។ ព្រះចៅនរេឝ្វរសូរស្ដាប់ហើយយល់ថាត្រូវណាស់ ទើបទ្រង់ព្រះរាជទានត្រៃចីវរពីរ ត្រៃមានគ្រប់បរិក្ខាទាំងអស់និងប្រាក់ ២០ ជញ្ជីងម្នាក់។ មហាតលិក ទាំងពីរនេះកាលបើព្រះនរេឝ្វរទ្រង់ចូលព្រះទ័យហើយក៏ក្លែងខ្លួនធ្វើជាអ្នកបួសមាន ឈ្មោះក្នុងឆាយា "តិប្បញ្ញោ" មួយជា "សុប្បញ្ញោ" មួយ។ តិប្បញ្ញោ និង សុប្បញ្ញោថ្វាយបង្គំលាចេញមក។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">លុះមកដល់ឆ្នាំវក ឆស័ក ពស.២១២៨, គស.១៥៨៤, មស.១៥០៦, ចស.៩៤៦ តិប្បញ្ញោនិងសុប្បញ្ញោ បួសជាភិក្ខុធ្វើជាអ្នកធុតង្គ ហើយដើរចេញទៅស្រុកលាវ ចុះទៅតាមផ្លូវទន្លេធំ ចូលមកដល់ក្រុងកម្ពុជាធិបតី។ អ្នកបួសក្លែងក្លាយទាំងពីរនាក់នេះ ដើរចង្រ្កម ធ្វើពិធីដកសិល្ប៍សាស្ត្រ ដែលបញ្ចុះតាងទេពារក្ស នៅព្រះវិហារសួគ៌មួយ វត្តកៀនស្វាយក្នុងមួយ វត្តកៀនស្វាយក្រៅមួយ វត្តជ្រោយអំពិលមួយ វត្តភ្នំជីសូរមួយ ភ្នំស្រង់មួយ វាលស្បូវមួយ ភ្នំពេញមួយ ឃ្លាំងមឿង "ខ្លាងមឿង" នៅពោធិ៍សាត់មួយ វត្តភ្នំក្ងោកមាសមួយ។ ទេពារក្សទាំងអស់នោះសឹងសាបអស់សឹងទោរទន់ចិត្តនិង តិប្បញ្ញោ និងសុប្បញ្ញោទាំងអស់ នៅតែតំបន់ភ្នំព្រះរាជទ្រព្យប៉ុណ្ណោះ ព្រោះមានមនុស្សយាមល្បាត និងទេពារក្សក្នុងបន្ទាយលង្វែកមួយ ព្រោះចូលមិនចុះ ស្រូបខាបយកមិនបាន។ ខណៈនោះសុប្បញ្ញោ ប្រើមន្តអសិរពិសធ្វើឱ្យអស់អ្នកស្រុកឈឺថ្កាត់ ហើយតិប្បញ្ញោជាអ្នកដោះ។ ការធ្វើដូច្នេះតែរឿយៗច្រើនស្រុក ទៅអ្នកស្រុកក៏ចុះចូលជាច្រើន ទើបអ្នកបួសក្លែងទាំងពីរនោះក៏នាំមកតាំងវត្តអារាម មួយនៅភ្នំពេញ ឈ្មោះវត្តតិប្បញ្ញោ។ តាំងពីតិប្បញ្ញោ និងសុប្បញ្ញោ បន្សាបទេពារក្សផ្ការីកក្នុងព្រះនគរទាំង ១០ អន្លើនោះមក សម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជាស្ដេចធ្វេសព្រះក្រិត្យាផ្លាស់ព្រះសតិបញ្ញាច្រើនប្រការណាស់។</span>
<span style="font-family: Khmer OS Muol Pali;">សម្ដេចព្រះមហិន្ទរាជា ស្ដេចសោយរាជ្យបាន ៩ ឆ្នាំ ព្រះជន្មវស្សា ៣២ ឆ្នាំ។ ទ្រង់ស្នេហា និងព្រះរាជបុត្រណាស់។ ដល់ឆ្នាំរកា សប្តស័ក ពស. ២១២៩, គស.១៥៨៥, មស.១៥០៧, ចស.៩៤៧ ព្រះបរមបពិត្រទ្រង់ដាក់ព្រះរាជសម្បត្តិថ្វាយ ទៅព្រះរាជបុត្រទាំងពីរព្រះអង្គគឺ : ព្រះជ័យជេដ្ឋាជាព្រះរាជបុត្រច្បង មានព្រះជន្ម ១១ ឆ្នាំ និង ព្រះរាជបុត្រកណ្ដាលគឺ ពញាតន់គិតពីឆ្នាំរោង មកដល់ ឆ្នាំរកា ត្រូវជាព្រះជន្ម ៦ ឆ្នាំ។ ទ្រង់អភិសេកព្រះជ័យជេដ្ឋាឱ្យសោយរាជ្យថ្វាយព្រះនាម ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះរាជឱង្ការ ព្រះជ័យជេដ្ឋារាមាធិបតី។ ទ្រង់អភិសេកព្រះរាជបុត្រកណ្ដាល គឺពញាតន់ ជាព្រះមហាឧបរាជ ទ្រង់ថ្វាយព្រះនាមថា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះរាជឱង្ការ ព្រះបរមរាមាធិបតី។ ខណៈនោះ ក្នុងព្រះនគរមានព្រះមហាក្សត្រ ៣ ព្រះអង្គ។ ព្រះអង្គជាបិតានោះ អភិសេកព្រះស្រីសុរិយោពណ៌មហាឧបរាជ ដែលត្រូវជាព្រះអនុជនោះឱ្យឡើងជាសម្ដេចព្រះឧភយោរាជ។</span>
----
*(១) ក.ក.ន. ឆ្នាំជូត អដ្ឋស័ក ពស.២១២០ = គស. ១៥៧៦ ត្រូវនឹងមហាសករាជ ១៤៩៨ = ចស.៩៣៨ ទើបត្រូវ។
| |||