ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ/ផែនដីព្រះឱង្ការ
| ← | ផែនដីព្រះឱង្ការ
ពីគ.ស.១២១៧ ដល់ គ.ស.១២៧៥
|
→ |
ព្រះឱង្ការឡើងសោយរាជ្យ ស្នងសម្ដេចព្រះវររាជបិតា ពីឆ្នាំឆ្លូវ នពស័ក ព.ស. ១៧៦១ - គ.ស.១២១៧ - ម.ស. ១១៣៩ - ច.ស. ៥៧៩ ព្រះជន្មាយុ២០ឆ្នាំ ទ្រង់ព្រះនាម សម្ដេចព្រះបាទព្រះរាជឱង្ការ។ ព្រះអង្គយក ព្រះមង្គលក្សត្រី ជាព្រះរាជវង្ស លើកឡើងជាអគ្គមហេសី ទ្រង់ព្រះនាម សម្ដេចព្រះភគវតីមង្គលក្សត្រីសិរីវីចក្រពត្តិ ហើយព្រះអង្គប្រជុំសាមលរាជ ធ្វើព្រះមេរុថ្វាយព្រះភ្លើង ព្រះបរមសពសម្ដេចព្រះវរាជបិតា៣ខែ ព្រមដោយល្បែងមហោស្រពជាឱឡារិក។ ក្នុងឆ្នាំរកាសប្តស័ក ព.ស. ១៧៦៩ - គ.ស. ១២២៥ - ម.ស. ១១៤៧ - ច.ស. ៥៤៧ ព្រះបាទបរមនាថ បរមបពិត្រ ស្ដេចលើកព្យូហយាត្រា នាំរាជសេវកាមាត្យ ទាំងខាងក្នុងទាំងខាងក្រៅ ទៅទតទឹកទន្លេធំ។ ទ្រង់ប្រថាប់នៅនគរបានជ័យ បានការហើយត្រាស់សួរទៅពញាមន្ត្រីវរវង្សថា : "ម្ដេចក៏ចៅ មិននៅក្នុងកំពែងប្រាសាទនេះ" ចៅពញាមន្ត្រីវរវង្ស ក្រាបទូលថា : ទីនេះប្រជារាស្ត្រប៉ង នៅច្រើនៗគ្នាដែរ តែចេះតែឃើញ សម្ដេចព្រះអយ្យកោ ស្ដេចមកបណ្ដេញពុំឲ្យនៅ អ្នកនៅចេះតែមានជំងឺតំកាត់ពន់ប្រមាណ។ ក្នុងខណៈដែលសម្ដេចព្រះនាគសេនមហាថេរ ចូលទៅថ្វាយព្រះពរនោះ ព្រះអង្គបានសួរថា : "បើញោមបង្វែរទីនេះ ទៅជាព្រះអារាម តើគួរឬទេ?" សម្ដេចព្រះនាគសេន ថ្វាយព្រះពរថា : "គួរ"។ ទើបព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់បង្គាប់ ឧកញ៉ាសម្ដេចយល់ ឲ្យសាងព្រះវិហារ សាងព្រះពុទ្ធរូបក្នុងវត្តនោះវេរថ្វាយទៅជាវត្តឲ្យសម្ដេចព្រះនាគសេន នៅគង់ចាំវស្សា។ សម្ដេចព្រះនាគសេនថ្វាយព្រះពរថា : ទីនេះជា "ឧត្តុង្គឧត្តម ខ្ពស់ប្រសើរណាស់ គួរសមតែតម្កល់ព្រះពុទ្ធរូប ថាបើនឹងឲ្យព្រះសង្ឃគង់ចាំវស្សា មានសិស្សានុសិស្ស ធ្វើឲ្យឆ្អេះឆ្អាបនោះ ពុំបានទេ"។ ទើបព្រះអង្គឲ្យឧកញ៉ា សម្ដេចសាងព្រះអារាមមួយទៀត ជាយខាងជើងនគរបានជ័យ បានការហើយតាំងនាមហៅនគរតូច ឲ្យសម្ដេចព្រះនាគសេន គង់ចាំវស្សាក្នុងវត្តទាំងពីរ។ ស្ដេចធ្វើបុណ្យឆ្លងស្រេច ក្នុងឆ្នាំរកា សប្តស័ក។ លុះសូរេចបុណ្យហើយ ព្រះអង្គព្រះរាជដំណើរទៅមហានគរវិញ ព្រះអង្គសោយរាជ្យរៀងមក។ សម្ដេចព្រះអគ្គមហេសីសម្ភពព្រះរាជបុត្រាមួយព្រះអង្គទ្រង់ព្រះនាមសុរិយោពណ៌។ លុះព្រះអង្គសោយរាជ្យបាន៥៨ឆ្នាំ ព្រះជន្មបាន ៧៨ឆ្នាំ ទ្រង់ប្រឈួនសុគតទៅ។ មន្ត្រីលើកព្រះសពតម្កល់ក្នុងព្រះកោដ្ឋហើយអញ្ជើញព្រះស្រីសុរិយោពណ៌ ជាព្រះរាជបុត្រឲ្យឡើងសោយរាជ្យសម្បត្តិតាមប្រពៃណី។
អ្នកស្រាវជ្រាវ សូមជម្រាបថា : "ព្រះមហាក្សត្រអង្គនេះ ក៏ពុំឃើញមានព្រះនាមក្នុងឯកសារដទៃទៀតដែរ"។
បោះនៅរោងពុម្ព អន្តរជាតិ ផ្ទះឡូត៍លេខ ១១ G ៥ ផ្លូវលេខ ៣៧១ ឧកញ៉ា ទេពផន សង្កាត់លេខ ៥ ទីសំណាក់ការលេខ ៧៦ ស.២ ផ្លូវលេខ ២៩៨ មហាវិថីព្រះបាទមុនីវង្ស សង្កាត់លេខ ៥ ភ្នំពេញ តម្កល់ទុកតាមលេខ ១៦៩ ចុះថ្ងៃទី ១៣ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ១៩៦៩ បោះចំនួន ៣៥០០ ច្បាប់។